Laktoza, obok glutenu urosła do rangi żywieniowego potwora. Wszyscy chcą ją eliminować twierdząc, że mają nietolerancję laktozy. Większość z was robi to niepotrzebnie! Zobacz, czym jest laktoza, laktaza i nietolerancja laktozy. Jakie objawy powinny skłonić do rezygnacji z laktozy, jakie badania wykonać! Odpowiedzi znajdziesz na infografice!
Co to jest nietolerancja laktozy?
Nietolerancja laktozy wynika z niedoboru lub braku enzymu trawiennego laktazy, która rozkłada laktozę. W twoim przewodzie pokarmowym brakuje tego enzymu, dlatego laktoza dostaje się do jelit, gdzie zajmują się nią bakterie jelitowe wywołując nieprzyjemne objawy. Laktoza to cukier mleczny występujący przede wszystkim w mleku i niektórych produktach mlecznych, ale nie tylko – o tym w dalszej części wpisu.
Nietolerancja laktozy występuje u 20-30% populacji polskiej, ale to nie uczulenie na mleko! W nietolerancji nie bierze udziału układ odpornościowy, zaś w alergii reakcja układu odpornościowego jest bardzo silna. Nietolerancja laktozy ma zależność ilościową – im więcej laktozy, tym silniejsza reakcja układu pokarmowego. Niektóre osoby z nietolerancją laktozy mogą jeść niewielkie jej ilości. Warto znaleźć swój własny próg wrażliwości na zasadzie prób i błędów.
Nietolerancja laktozy często towarzyszy chorobie Hashimoto. Szacuje się, że nawet 70% chorych może mieć ten problem. Laktozę eliminuje się także w diecie FODMAP łagodzącej zespół jelita drażliwego.
Objawy nietolerancji laktozy
Objawy nietolerancji laktozy dotyczą przewodu pokarmowego. Nie dotyczą skóry, układu oddechowego czy gałek ocznych. Nietolerancja laktozy może mieć charakter pierwotny, jest uwarunkowana genetycznie. Objawy nie mijają przez całe życie i należy eliminować laktozę. Może także być przejściowa (wtórna) i być wynikiem np. infekcji rotawirusem. W takiej sytuacji często dochodzi do wycofania się objawów i wraca zdolność trawienia laktozy.
Objawy:
- wzdęcia
- przelewanie
- ból brzucha
- biegunka
- gazy
- nudności
Produkty bez laktozy
Produkty bez laktozy powstają przez dodanie laktazy na etapie produkcji. Trawienie laktozy odbywa się dzięki temu poza ciałem człowieka. Produkty bez laktozy są całkowicie nieszkodliwe dla człowieka i nie wymagają stosowania “chemii” (potoczne określenie). Jeśli cierpisz na nietolerancję laktozy możesz jeść produkty mleczne oznaczone bez laktozy, natomiast jeśli masz alergię na białka mleka nie wolno ci jeść produktów mlecznych bez laktozy.
Jeśli masz ochotę na produkt z laktozą, a cierpisz na nietolerancję laktozy możesz zażyć preparat w tabletkach z laktazą, enzymem, którego tobie brakuje. Dzięki temu unikniesz objawów.
Zawartość laktozy w produktach mlecznych
Uwaga! Nie kupuj serów żółtych bez laktozy! Sery żółte w zasadzie nie mają laktozy. Określenie “bez laktozy” na serach żółtych to tylko chwyt marketingowy. Takie sery są zazwyczaj droższe. Nie daj się nabrać! Zobacz, co ma najwięcej laktozy!
Laktoza w produktach mlecznych na 100 g/100 ml:
- mleko w proszku pełne 38,7 g/100 g
- mleko zagęszczone słodzone 10,3 g/100 g
- mleko owcze 5,1 g/100 ml
- mleko 0,5% 4,9 g/100 ml
- mleko 1,5% 4,8 g/100 ml
- mleko 2% 4,7 g/100 ml
- maślanka 0,5% tłuszczu 4,7 g/100 g
- mleko 3,5% 4,6 g/100 ml
- mleko 3,5% 4,6 g/100 ml
- mleko kozie 4,4 g/100 ml
- kefir 2% tłuszczu 4,1 g/100 g
- śmietana 12% tłuszczu 3,9 g/100 g
- śmietana 18% tłuszczu 3,6 g/100 g
- śmietana 30% tłuszczu 3,6 g/100 g
- serek wiejski 3,3 g/100 g
- jogurt naturalny 2% tłuszczu 3,2 g/100 g
- ser twarogowy półtłusty 3,2 g/100 g
- ser twarogowy chudy 3,1 g/100 g
- ser twarogowy tłusty 2,9 g/100 g
- serek homogenizowany waniliowy 2,9 g/100 g
- ser feta 1 g/100 g
- ser topiony edamski 1,0 g/100 g
- ser brie pełnotłusty 0,1 g/100 g
- ser camembert pełnotłusty 0,1 g/100 g
- ser cheddar pełnotłusty 0,1 g/100 g
- ser edamski pełnotłusty 0,1 g/100 g
- ser ementaler pełnotłusty 0,1 g/100 g
- ser gouda pełnotłusty 0,1 g/100 g
- ser parmezan 0,1 g/100 g
- ser salami pełnotłusty 0,1 g/100 g
- ser mozzarella 0,07/100 g
Zobacz, co mówią o mnie podopieczni
Gdzie jeszcze jest laktoza?
Niestety laktoza to nie tylko produkty mleczne, dlatego jeśli cierpisz na jej nietolerancję dokładnie czytaj skład żywności. Laktoza jest obecna także w:
- pieczywie z dodatkiem mleka
- niektórych lekach (nawet 20% wszystkich leków)
- sosach typu beszamel
- niektórych wędlinach
- lodach mlecznych
- maśle
Jak stwierdzić nietolerancję laktozy?
Ze wszystkich wymienionych tu metod diagnostycznych najważniejsze są samoobserwacja i test wodorowy. Badania genetyczne można wykonać dodatkowo.
- Samoobserwacja – czy po spożyciu mleka i jego przetworów pojawiają się objawy? Czy rezygnacja z produktów z laktozą przynosi ulgę? Samoobserwacją najlepiej skonsultować z dietetykiem, by wyciągnąć odpowiednie wnioski.
- Test wodorowy – na czczo podaje się roztwór laktozy i mierzy stężenie wydychanego wodoru w określonych odstępach czasu. Im więcej wodoru tym silniejsza nietolerancja laktozy.
- Badanie genetyczne – sprawdza, czy mamy odpowiednie warianty genów odpowiedzialnych za proces trawienia (lub nie) laktozy
Pobierz i zapisz infografikę: Nietolerancja laktozy – co warto wiedzieć? w pliku PDF.
O oprawę graficzną infografiki dba Adam Kotecki
Zdjęcie: rawpixel.com/Pexels
Zobacz inne popularne infografiki:
Zostaw komentarz