Tłuszcze trans – czy ta nazwa coś ci mówi? Warto wiedzieć, czym są, bo to najgroźniejszy dla naszego zdrowia rodzaj tłuszczu. Gdzie występują izomery trans? Przeczytaj artykuł i pobierz infografikę!
Co to są tłuszcze trans?
Tłuszcze trans inaczej, w bardziej profesjonalny sposób nazywane są izomerami trans kwasów tłuszczowych lub po prostu izomerami trans. Powstają one w procesie tzw. utwardzania (uwodornienia). Proces utwardzania ma na celu zmianę konsystencji tłuszczu (oleju) z płynnego na stałą, ale za tą zmianą idą także konkretne korzyści technologiczne.
Tłuszcz utwardzony:
- ma szersze zastosowanie technologiczne,
- ma znacznie dłuższy termin przydatności do spożycia.
Utwardzanie umożliwia także wielokrotne wykorzystanie (np. smażenie), bo tłuszcz wolniej się utlenia. Jak to zwykle bywa korzyści z zastosowania tłuszczów trans dla producenta (łatwiejsza produkcja, tańszy produkt, dłuższy termin przydatności do spożycia) nie idą w parze z zaletami zdrowotnymi.
Wysokie spożycie izomerów trans wiąże się z bardzo dużym ryzykiem zdrowotnym. Z tego powodu ich spożycie nie powinno przekraczać 1% energii (kcal) zjadanej w ciągu dnia.
Jeśli twoje zapotrzebowanie energetyczne wynosi 2000 kcal, to:
- z tłuszczami trans możesz zjeść maksymalnie 20 kcal
- 20 kcal to zaledwie 2 g tłuszczów trans (1 g tłuszczu to 9 kcal).
Jak działają izomery trans?
Tłuszcze trans są szczególnie groźne dla układu krwionośnego, jednak nie tylko. Ich szkodliwe działanie ma znacznie szerszy wymiar! To składnik żywności, który mocno zwiększa ryzyko rozwoju wielu chorób cywilizacyjnych.
- Znacząco zwiększają ryzyko chorób serca (miażdżyca, choroba niedokrwienna serca).
- Obniżają stężenie “dobrego cholesterolu” HDL, podwyższają “złego” LDL.
- Nasilają gromadzenie tkanki tłuszczowej brzusznej.
- Wywołują insulinooporność i sprzyjają cukrzycy typu 2.
- Hamują syntezę niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowy (NNKT) w organizmie
Zobacz, co mówią o mnie podopieczni
Gdzie występują tłuszcze trans?
Izomery tans mogą pochodzić ze źródeł naturalnych i przemysłowych. Źródła naturalne dostarczają ich w niewielkiej ilości. Znacznie większym problemem są produkty przetworzone i te warto za wszelką cenę ograniczać.
Naturalne źródła – mleko i mięso zwierząt przeżuwaczy:
- mleko,
- masło,
- śmietana,
- wieprzowina,
- ser żółty.
Przemysłowe źródła:
- margaryny twarde,
- miksy tłuszczowe,
- zupy i sosy w proszku,
- dania fast-food,
- ciastka, herbatniki,
- wyroby czekoladowe.
Izomery trans z obu źródeł są szkodliwe, jednak w produktach naturalnych występują w znacznie mniejszej ilości.
Jak rozpoznać tłuszcze trans na opakowaniu?
Jeśli chcesz wiedzieć czy w produkcie występuję tłuszcze trans szukaj w składzie produktu określeń:
- częściowo utwardzony tłuszcz roślinny (np. olej rzepakowy, olej słonecznikowy),
- częściowo uwodorniony tłuszcz roślinny (np. olej rzepakowy, olej słonecznikowy).
Całkowicie uwodornione tłuszcze są już tłuszczami nasyconymi i nie zawierają izomerów trans. Z tego powodu określenia całkowicie uwodorniony/utwardzony wykluczają ich obecność.
Na szczęście WHO (Światowa Organizacja Zdrowia) dąży do całkowitego wyeliminowania tłuszczów trans z pożywienia. Jak pokazuje przykład Danii jest to możliwe. Trzymam za cały ten proces bardzo mocno kciuki. Dla nas oznacza to prawdopodobnie kilka lat życia więcej!
Pobierz i zapisz infografikę: Tłuszcze trans – najgroźniejszy dla zdrowia tłuszcz w pliku PDF.
O oprawę graficzną infografiki dba Adam Kotecki
Zdjęcie: Christopher Flowers /Unsplash
Zobacz inne popularne infografiki:
Zostaw komentarz